Westerschans 1B

Project

Westerschans 1B wordt gekarakteriseerd door zijn golvende balkons en bevat royale appartementen op een transparante plint met winkelruimte. De stedenbouwkundig bepaalde horizontale uitwerking is doorontwikkeld tot een rondlopende en golvende balustrade. Deze geeft het gebouw een krachtige identiteit binnen het stedenbouwkundige ensemble. De gegolfde balkons hebben zicht over het water aan de oostkant en vangen het zonlicht uit het zuiden in de naar voren stekende punt. Tegelijkertijd geeft de gegolfde punt op de galerij aan de westkant een extra semi-private buitenruimte met avondzon.

De gegolfde vorm refereert aan het alom vertegenwoordigde water en de uitkraging rondom zorgt voor passieve zonwering om oververhitting tegen te gaan. Het complexe totaalbeeld is haalbaar gemaakt door één gegolfde mal gespiegeld toe te passen per verdieping. Ook zijn er twee vluchttrappen opgenomen in de golving van de galerij. Zo worden de expressieve balkons een integrale ontwerpoplossing.

De zandgele kleuren van de Westerschans zijn afgeleid van de zandgele IJsselstenen uit het oude centrum van Goes. Deze kleur komt terug in de zandgele hekwerken en zandgele wasserstrich bakstenen. Op de galerij wordt de onderste meter metselwerk uitgevoerd in gele baksteen en de bovenste in bruine baksteen. De gele baksteen ligt visueel achter het golvende gele hekwerk, hierdoor wordt de horizontaliteit van de gevel benadrukt. De bruine baksteen valt juist samen met de schaduw die de balkons op de gevel werpen. Zo wordt een accent gelegd op de dieptewerking van de gevel en de expressieve werking versterkt.

Westerschans 1B bevat 29 ruime appartementen verspreid over vier verdiepingen met een gevarieerd woningaanbod. Er zijn zes woningtypes, van standaard appartementen tot luxe penthouses, allemaal gekarakteriseerd door de golvende balkons met een royaal uitzicht over het water. De hoekappartementen hebben aan de kopgevel een extra balkon of terras. De bovenste verdieping is uitgevoerd met een set-back om de horizontaliteit van het bouwblok te benadrukken.
Op de begane grond bevinden zich meerdere winkelunits die zowel verbonden zijn met het hoger gelegen winkelgebied als de lager gelegen kade. De afgeronde en transparante vormen van de winkelplint verbinden het hoger gelegen winkelgebied met de lager gelegen autovrije kade. Centraal in de plint is een ruime doorgang met zicht naar het water. Hier is de hoofdentree van het appartementengebouw en een hellingbaan naar de kade. Het water kan ook bereikt worden met brede luie trappen langs het gebouw. Aan de kade is langs de gevel ruimte gemaakt voor geïntegreerde plantenbakken met zitjes. Onder het gebouw bevindt zich een half verdiepte parkeerkelder.

Impact

Wij zijn ZOETMULDER. Een ontwerpbureau voor architectuur, interieur, stedenbouw en productontwerp. Deze disciplines verbinden wij door aandachtig om te gaan met de thema’s: schaal, sfeer en duurzame materialisatie. Onze ontwerpfilosofie komt voort uit continu onderzoek naar deze drie thema’s. Dit onderzoek geeft vorm aan nieuwe ontwerpmethodes die impact hebben op onze projecten.
SCHAAL:
Voor het thema’s schaal hebben wij vijf menselijke schaalgebieden gedefinieerd: veraf, publiek, openbaar, sociaal, intiem. Deze vijf schaalgebieden passen we toen in onze ontwerpen waardoor deze bewust een menselijke maat verkrijgen. Een ruimtelijke omgeving waarin deze schaalgebieden nadrukkelijk aanwezig zijn zorgt voor een gezonde, duurzame en sociale leefomgeving. Waar mensen fijner wonen, verblijven en met elkaar omgaan.
SFEER:
Voor het thema sfeer hebben wij de ontwerptool ‘het Programma van Beleving’ ontwikkeld. Dit is een aanvulling op het Programma van Eisen (PVE) die houvast geeft aan de subjectieve belevingskwaliteiten van de ruimtes van het PVE. Hierin is specifiek aandacht voor de beleving vanuit de verschillende zintuigen; zien, horen, ruiken en voelen. Door de toepassing van het Programma van Beleving helpen wij gebruikers en opdrachtgevers om inzicht te verkrijgen in de sfeer van hun nieuwe gebouw. Zo zorgen we ervoor dat de gebruikers zich gelijk thuis voelen. Dit is goed voor het geestelijk welzijn en sociale binding met de plek.
DUURZAME MATERIALISATIE:
Voor het thema duurzame materialisatie doen wij onderzoek naar duurzame productietechnieken en de milieu-impact van materialen. Omdat wij, als ontwerpers van de fysieke ruimte, het beste kunnen bijdragen aan een duurzame wereld door onze materiaal- en productiekennis. Dit helpt ons om bewezen duurzame keuzes te maken voor onze projecten en zo bij te dragen aan de duurzame toekomst.
THEMA’s en SDG’s
Deze thema’s – schaal, sfeer en duurzame materialisatie – vinden aansluiting bij de 3 SDG’s uit de oproep – 3, 11 en 13 -. Het ontwerpen met schaalgebieden, menselijke maat, sfeer en duurzame materialen zorgt voor een gezonde leefomgeving zowel op lichamelijk, geestelijk als maatschappelijk vlak. En sluit zo aan bij SDG 3 en 11. Onze specialisatie in duurzame materialen en productietechnieken geeft invulling aan SDG 13.
SDG’s en WESTERSCHANS 1B
Onze visie zie je terug in Westerschans 1B. Westerschans is gezond: Het gebouw heeft zichtbare trappen, zowel in de hoofdentree als de vluchttrappenhuizen, om zo beweging zichtbaar te maken en te stimuleren. De hoofdentree is overzichtelijk en het trappenhuis staat zo gepositioneerd dat je deze meer zichtbaar is dan de lift. Zo ontstaat een gebouw dat gezonde keuzes stimuleert.
Westerschans is sociaal voor de gemeenschap: Alle woningen hebben een extra buitenruimte aan de gegolfde galerij in het westen. Dit versterkt de kans dat bewoners elkaar op de galerij tegenkomen. Het gespiegeld plaatsen van de gegolfde balkonplaten in het westen zorgt er tevens voor dat bewoners laagdrempelig met elkaar kunnen communiceren tussen de balkons op verschillende verdiepingen. Deze twee ontwerpkeuzes zorgen voor een sterkere sociale binding binnen het gebouw, zowel horizontale langs de galerij, als verticaal tussen de verschillende balkons. Dat dit werkt, is iets dat wij tijdens ons laatste locatiebezoek in levende lijven hebben kunnen ondervinden. We hadden een gesprek met zowel de bovenburen als onderburen tegelijkertijd!
Ook is de Westerschans sociaal in de plint. We ontworpen niet alleen de gevel maar ook de aangrenzende openbare ruimten met trappen, hellingbaan, zitjes en plantenbakken. De plint bevat transparante winkelruimten die zowel zichtbaar zijn vanaf het bovengelegen winkelgebied als de lagergelegen kade. De afgeronde hoeken van de winkels en de onderdoorgang maken een zachte verbinding tussen winkelgebied en het water. De hellingbaan maakt het gebied toegankelijk voor fietsen en mindervaliden. En de kade is geheel autoluw en veilig. Langs de randen van het gebouw ontstaat kwalitatieve ruimten om elkaar te ontmoeten met zitjes en geïntegreerde plantenbakken.
Westerschans is duurzaam. Vooral doordat we ontwerpen met integrale bouwkundige verduurzamingen om zo de energievraag van het gebouw terug te dringen. Doordat Westerschans 1B goed geïsoleerd is, bestaat de grootste energievraag uit koeling en tegengaan van oververhitting. Door rondom de uitkragende balkons toe te passen wordt deze oververhitting op een passieve manier tegengegaan. De zomerzon raakt de gevel niet en de winterzon wordt binnengelaten. Daarbij zijn warmtepompen en zonnepanelen toegepast om het grootste deel van de resterende energievraag te voorzien. Voor de baksteen hebben we een steen gekozen die zijn originele gelige kleikleur behoudt, zonder toevoegingen van (giftige) kleurstoffen of lange bakprocessen. En de beplating is een houtvezelbeplating die een veel lagere milieu-impact heeft dan vergelijkbare cementvezelbeplating.

Creatief Ondernemerschap

WERKEN AAN STERKE SAMENWERKING
a. samenwerking met grote bureaus (durf te vragen)
We weten goed waar ons kracht ligt, namelijk in projecten waar schaalgebieden verbonden worden. Dit zijn vaak publieke projecten met een aaibaarheidsfactor zoals kindcentra en scholen. Daar zitten we aan tender procedures vast, om daar aan te voldoen zoeken we vaak grotere bureaus op om mee samen te werken. Dit is niet alleen handig, maar ook leuk en leerzaam.
b. Samenwerking met andere jonge bureaus
Dit type samenwerking gaan we ook aan met andere jonge bureaus die we uit ons netwerk kennen. Zo kunnen we onze krachten bundelen in tenderprocedures. Ook organiseren we gezamenlijk, met andere jonge bureaus, gespreksavonden om te leren van elkaars projecten en processen.
c. Samenwerken met producenten en fabrikanten
Voor ons is de samenwerking met de maak-industrie belangrijk. Zo krijgen we als jong bureau grip op de (on)mogelijkheden, de duurzaamheid en de kosten van bepaalde productietechnieken. Dit geeft ons ontwerpinspiratie maar vooral ook grip op het keuzeproces van opdrachtgever en aannemer. Zo komen we er soms achter dat dingen moeilijk of duur lijken voor de opdrachtgever, maar dat niet zijn voor de producent. Bijvoorbeeld de gegolfde balkons van de Westerschans 1B. Door de gespiegelde en veel voorkomende betonmal af te stemmen op een economische bochtstraal van de hekwerken bleek het gegolfde balkon niet duurder dan een standaard isokorf balkon.

NAAMSBEKENDHEID
Afgelopen 2 jaar, tijdens corona, was het opbouwen van ons netwerk wat lastiger, daar heeft onze online aanwezigheid een belangrijke rol gehad. We hebben bewust nagedacht hoe we onze identiteit vertalen naar een mooie website en wat we laten zien via onze social media om zo binding te houden met ons netwerk. Daarbij proberen we pro-actief in te spelen op projecten waar we als architect betrokken bij willen raken.

EIGEN ONTWERPMETHODIEK
Uniek aan ons bureau is de integrale ontwerpaanpak waar we schaalgebieden verbinden. Door te ontwerpen vanuit de beleving van een gebruiker kan je een plek verbeteren. Dit kan door alle schalen heen, door het ontwerp van een kopje of een stedebouwkundige inpassing van een woongebouw. Vanwege de verschillende achtergronden, interieur en architectuur is het voor ons vanzelfsprekend om zo te ontwerpen.
“Naast het Programma van Eisen leggen wij ook altijd een Programma van Beleving vast. Dat begint bij een inventarisatie van de verschillende ruimtes en vertalen we naar een sfeerbeschrijving. Daar leiden we vervolgens de keuzes voor materialisatie en schaal uit af.”

Momenteel doen we onderzoek hoe we deze methodiek breder kunnen inzetten. Kunnen we bijvoorbeeld vanuit deze gedachte bijdragen aan het oplossen van de huidige wooncrisis? Zo hebben we zojuist een subsidie gekregen van het stimuleringsfonds om uit te zoeken of we vanuit deze gedachte op kwalitatieve wijze inbreidingsopgaves kunnen aanpakken.