Deelnemers / Deelnemers Editie IV
Project
Het project Rijtjeshuizen in de Kruidenbuurt omvat het ontwerp voor 13 tussenwoningen, verspreid over twee nieuwe blokken in de gelijknamige wijk in Eindhoven. De randvoorwaarden voor de opgave waren strikt: de steensoort was al bepaald en de ontworpen gevel zou gecombineerd worden met de welbekende standaardplattegrond (beukmaat 5,4m, gang met trap, keuken aan de voorkant). Toch is juist deze opgave door ons aangegrepen om deze standaard ter discussie te stellen.
Op dit moment wordt door het hele land dezelfde standaard in razend tempo herhaald. Terwijl de aandacht van de architectuurwereld zich lijkt te concentreren op de uitzonderingen (exclusieve villa’s, torens, musea) en de buitenkant, heeft deze woonstandaard een significante impact op het leven van veel mensen. Voor de woningen in de Kruidenbuurt is daarom de meeste energie gestoken in het verbeteren van de woonkwaliteit, onder andere door het verbreden van de ruimte aan de voorgevel, waardoor hier een bruikbare verblijfsruimte kan ontstaan. Wat een kleine wijziging van enkele tientallen centimeters lijkt, is in werkelijkheid een bepalende factor in hoe mensen in de woning leven.
Impact
Juist in deze kleine wijzigingen zit namelijk het verschil voor de (mentale) gezondheid van mensen, de leefstijl en de relatie tot de natuur. Met als meest concrete voorbeeld het thuiswerken, dat in de standaard plattegrond aan de keukentafel in het gedeelte met het minste daglicht wordt gefaciliteerd. De verbreding aan de gevel in de Kruidenbuurt zorgt ervoor dat mensen tijdens hun acht uur durende werkdag voldoende in contact blijven met daglicht en de veranderingen die zich buitenshuis in de natuur afspelen. Willen we naar een werkelijk duurzame leefomgeving, dan moeten we niet alleen naar technische aspecten of materiaalgebruik kijken, maar ons afvragen wat voor leven onze ontwerpen faciliteren.
Dit is precies waar we in dit project en in bredere zin naar streven. Concreet betekent dit dat we meer aandacht willen schenken aan de dagelijkse ervaringen, bewegingen en activiteiten van de mens. Ruimte construeren vanuit de fysieke ervaring van architectuur in plaats van een constructie louter vanuit vogelvluchtperspectieven, plattegronden, aanzichten of andere kunstmatige abstracties die daar weinig recht aan doen. Daarbij wordt het gebouw benaderd als een faciliterend instrument in plaats van als neutraal object.
Creatief Ondernemerschap
De snelle verspreiding van architectonische werken via digitale media zorgen ervoor dat gebouwen voornamelijk op zeer korte en kortzichtige wijze worden gezien. Mede daardoor legt het praktisch gebruik het soms af tegen esthetisch fetisjisme dat voornamelijk de buitenkant beschouwt. Zoals hierboven beschreven, willen we in ons werk juist de van binnenuit ontworpen, goed doordachte (woon)ruimte centraal stellen. Ook in andere, nog niet gerealiseerde, projecten komt deze benadering terug en zorgt voor een enthousiaste reactie bij de (eind)gebruikers. Met deze faciliterende ontwerpbenadering is er namelijk ruimte voor verschillende zienswijzen door bewoners of andere gebruikers, zowel in het ontwerpproces als in het gebruik daarna.