The Next Step Program

De Willem en De Zwijger

Deelnemers / Deelnemers Editie III
'thuis
Best
NBArchitecten
01/07/2018

Het eerste project in Nederland waar een appartementencomplex met vijf woon lagen nul-op-de-meter is gerealiseerd. Twee bijzonder duurzame appartementengebouwen met 48 sociale huur appartementen.

In opdracht van woonstichting ‘thuis heeft NBArchitecten samen met BAM wonen deze appartementengebouwen gerealiseerd. De Willem en De Zwijger voorzien zelf in alle energie die nodig is. Dit is bereikt door niet alleen PV-panelen op het dak toe te passen, maar door ook de gevel hiervoor in te zetten. Het gevelsysteem is ontworpen met de nieuwste generatie dunne-film panelen, in matzwarte uitvoering, afgewerkt met rvs-profielen. Het gebouwcasco is dat van een ‘standaard’ galerijflat, de bijzondere vorm komt door de toepassing van PV-panelen met “standaard” afmetingen. De overmaat van de PV-panelen resulteert in een knikkende gevel. Deze knikken hebben verschillende voordelen; de balkons kunnen in het gebouw opgelost worden, waardoor er – in tegenstelling tot uitkragende balkons – geen schaduwval op de PV-panelen is. Daarnaast hebben de bewoners op de balkons en ter plaatse van de entree op de galerij, net iets me er ruimte. De PV-panelen zijn niet alleen toegepast op het zuiden, maar ook op het oosten en het westen. De gebouwen wekken energie op wanneer de mensen ‘thuis zijn. Het energieverbruik wordt gemonitord volgens NOM-keur. De toepassing van nieuwe technieken gecombineerd met standaard bouwmethoden resulteert in een bijzondere jas. Het laat zien dat de energietransitie op een fraaie manier geïntegreerd kan worden in de architectuur van de gebouwde omgeving. Gebouwen worden energiecentrales.

Achter deze bijzondere gevel bevinden zich appartementen van 50m2 en 70m2 bestemd voor de sociale huursector. De appartementen zijn niet alleen voorzien van PV-techniek. Uiteraard is er eerst gekeken hoe we zo veel mogelijk energie kunnen besparen. De energievraag is geminimaliseerd door toepassing van hoge Rc-waarde (groter dan Rc=6) in gebouwschil, de toepassing van triple glas (met een lage Ug-waarde), en hoge mate van kierdichting. Daarnaast bevat elk appartement een individuele warmtepomp met eigen bodemlussen, een balansventilatie en een individuele omvormer. Deze nieuwe appartementen vragen hierdoor om een nieuw gebruik. Hiervoor zijn de bewoners meegenomen in een coaching traject, begeleid door ‘thuis en een specifieke kern bewoners, ook wel ambassadeurs genoemd.

De gebouwen zijn niet rechtstreekst gekoppeld op het riool. In plaats daarvan is er in de openbare ruimte een wadi voorzien, die ervoor zorgt dat het gemeentelijk riool tijdens enorme hoosbuien wordt ontzien en dat het water kan infiltreren op de plek zelf. Op deze manier wordt er op kleine schaal een bijdrage gedaan aan het tegengaan van de verdroging van Noord-Brabant.
De plint van de gebouwen is gemetseld met een steenmix welke bestaat uit de restpartijen van de steenfabriek. Hierdoor ontstaat er niet alleen een bijzondere mix, maar worden stenen gebruikt die normaal gesproken in de opslag zouden komen te staan, om vervolgens te worden vermalen tot puin en uiteindelijk te worden toegepast onder asfalt. De appartementengebouwen bieden niet alleen huisvesting aan menselijke “koppeltjes”. Beide gebouwen zijn namelijk voorzien van zwaluwkasten welke huisvesting bieden aan zwaluwkoppeltjes. Op elk van deze gevels is tevens de naam van het gebouw te vinden.

De benaming van deze complexen sluit niet alleen aan bij het toponiem van deze locatie. Het geeft de importantie van deze twee voorbeeldgebouwen in de energietransitie weer. Willem van Oranje, alias Willem de Zwijger is Vader des Vaderlands, stichter der Nederlanden. Jarenlange, stille diplomatie bracht de noordelijke provinciën bijeen. Dit bracht grote voorspoed aan de bewoners van wat later Nederland zou gaan heten. We staan nu voor een soortgelijke opgave. Door anders naar onze gebouwde omgeving te kijken en bewust te zijn van onze impact op de wereld, verbeteren we niet alleen de appartementen van deze bewoners, maar ook een beetje van de wereld waarin we leven.