Deelnemers / Deelnemers Editie IDe Zijlbedrijven Leiden (gedelegeerd opdrachtgever gemeente Leiden) Darwinweg 1 2333CR Leiden Context
Bio Science is een belangrijk fenomeen in Leiden. Sinds halverwege de jaren ’80 is er ingezet om het universitaire terrein nabij het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) om te vormen tot een Bio Science Campus door hiervoor passende bedrijven aan te trekken.
Nu een succesvol cluster is ontstaan, is het volgende doel van universiteit en gemeente om het gebied de komende decennia meer en meer onderdeel van de stad te maken. Onder de noemer ‘De Hollandse Campus’, het door Studio Hartzema opgestelde masterplan, wordt gewerkt aan het vervlechten van het gebied met de aanliggende stad en het toevoegen van aanvullend programma.
De Stal van stier Herman
De Stal, oorspronkelijk ontworpen door architect Fons Verheijen, is een kleine maar belangrijke schakel in deze ontwikkeling. Hier sleet Herman, de eerste transgene stier ter wereld, zijn nadagen als levend onderdeel van de collectie van Naturalis.
Na het overlijden van zijn beroemde bewoner in 2003 stond het verblijf ontheemd op het grasveld tussen de grote complexen van Naturalis, het LUMC en de Hogeschool Leiden.
Vanaf 2006 ontpopte de Stal zich langzamerhand als informeel honk voor ondernemers en werknemers van de omliggende bedrijven, met een basaal restaurant dat vanaf 2009 enthousiast uitgebaat werd door gemeentelijk leerwerkbedrijf De Zijlbedrijven (DZB). Het werd een geliefde ontmoetingsplek op de campus waar men aan ging hechten.
Onderdeel van een nieuw entreegebied
In plannen van de gemeente met Lola Landscape Architects zou het omliggende grasveld moeten transformeren tot een entreegebied voor het Leiden Bio Science Park. In eerste instantie was hier geen rol voorzien voor de anonieme in zichzelf gekeerde stal.
POPMA & TER STEEGE heeft een plan voor het behoud en de vernieuwing van de Stal ontwikkeld, waarbij werd aangetoond dat het gebouw met haar recente geschiedenis en betekenis voor het Bio Science Park de potentie had een meer centrale en uitgesproken rol te vervullen als ontmoetingscentrum voor de campus. Als hedendaagse schakel in de stadscampagne ‘Leiden, Stad van Ontdekkingen’.
Wunderkammer
De nieuw Stal is ontworpen als een moderne ‘wunderkammer’ waar de wetenschappelijke ideeën van het park een hoofdrol spelen. Waar kan worden geluncht, geborreld en vergaderd maar ook door een algemeen publiek iets meer kan worden begrepen van wat er op het Bio Science Park wordt gedaan.
Een gebouw voor haar stamgasten, de ondernemers en wetenschappers, maar nu ook studenten en bezoekers van museum Naturalis.
Het motto ‘low tech paviljoen op een high tech campus’ is tijdens het ontwerptraject leidend geweest om het geliefde karakter van het gebouw niet te verliezen.
Als ruggengraat van het interieur werd een 21 meter lange ‘showcase’ bedacht en ontworpen waar het verhaal van Bio Science in Leiden wordt verteld middels curiosa uit de schatkamers van de bedrijven en museum Boerhaave. Museum Boerhaave is ook curator van de tentoonstelling.
Ruimtelijke ingrepen betroffen onder meer de transparante uitbreiding van het restaurant. Het interieur is volledig vernieuwd om het gewenste uitnodigende karakter te ondersteunen en divers gebruik beter mogelijk te maken. De keuken is op maat ontwikkeld voor de opleidingstrajecten van het leerwerkbedrijf.
Met een ruim, op het zuiden gericht terras, een informeel erf met moestuinen en dek aan het water is het gebouw ingepast in het landschapsplan voor het omliggende park.
Bouwers van verhalen
Als een palimpsest is een bestaand gebouw gerespecteerd en accuraat overschreven om daarmee de betekenis ervan voor de stad te vergroten. De waarde die de plek al had voor een hechte groep gebruikers heeft een nieuwe vertaling gekregen om daarmee hun verhaal voor een breder publiek toegankelijk te maken. Wij zien hier, als bouwer van verhalen tussen de vele betrokken partijen, een belangrijke rol voor onze generatie architecten.
foto’s Jeroen Musch
