Deelnemers / Deelnemers Editie ISchoolstraat 80 7686CM Geerdijk NAVARRO Architectuur & Design Mijlpaal in de historie van de Mariakapel
GEERDIJK. Een vlek op de kaart in het lege land boven Almelo. Een paar huizen onder de rook van Vroomshoop, een kerk, een station en een brug over het kanaal met de prachtige naam Almelo-De Haandrik. Meer dan twee straten zijn er niet: aan de ene en aan de ándere kant van datzelfde kanaal. Maar gelukkig (sinds vorig jaar) wel met een eigen postcode en, vanaf dit weekend, het meest revolutionaire gebouw van heel Twenterand: de Mariakapel van architect Francisco Navarro.
Het kapelletje ligt op een prachtige plek aan het water. In de luwte van de neo-gotische Willibrordkerk (met huisnummer 80) waarvan – ondanks het moderne karakter – de vorm van de plattegrond direct is afgeleid. Als je die uittekent op papier, krijg je de contouren van een gotisch raam te zien maar dan plat op de grond: twee lange zijden uitlopend in een spitse boog. Een grondvorm die nog eens extra wordt gemarkeerd door het witte grind dat het kapelletje in het groene gras omgeeft.
Navarro, een jonge architect uit Drenthe, breekt in zijn ontwerp nadrukkelijk met de inmiddels traditionele vorm van de Mariakapel. Bij hem geen bakstenen mini-huis voor de Moeder Gods met een torentje of dak, maar een modern bouwwerk van zink, glas, led-verlichting en hout. Vervreemdend wellicht in eerste instantie, maar bij nader inzien juist als religieuze ruimte van een grote zeggingskracht.
Van buiten lijkt de kapel nog het meest op de boeg van een schip. Oplopend in hoogte vanaf de straatkant en aan de zijde van het landschap uitmondend in een grote wand van glas. Wie de kapel binnenkomt, doet dat vanuit een donkere gang achter een gesloten ruw-stenen muur. Eenmaal binnen, sta je in het volle licht en opent zich een fraai uitzicht naar het landschap dat daarmee nadrukkelijk in de beleving van de ruimte wordt betrokken.
Door in het verlengde van de kapel een bomenrij te plaatsen en, iets verder weg, een houten kruis, lijkt Navarro ook aan de omgeving een religieuze betekenis te willen geven. Zelfs de muren, rondom rustend op een strook van transparant glas, werken aan deze verheffing mee: overdag maar vooral ook ’s avonds – als de kapel van binnenuit wordt verlicht- lijken zij bijna letterlijk los te komen van de toch tamelijk vaste en aardse grond te Geerdijk.
Toch is de essentie van zijn ontwerp eigenlijk van een grote eenvoud. Een kale vloer, witte wanden, een simpele, houten draagconstructie en een Mariabeeld (gemaakt door Wessel Bezemer) dat ook al een wonder is van soberheid. Acht houten kubussen, vrijstaand in de ruimte, dienen als zitplek. Eigenlijk de enige franje betreft de blauwe led-verlichting die het Mariabeeld subtiel beschijnt en het eveneens blauwe, kruisvormige raam dat in een van de lange wanden het zicht naar de moederkerk ontsluit.
Dat deze Mariakapel er gekomen is, getuigt van moed en lef van de opdrachtgevers. Het ontwerp van Navarro is echter sterk en respectvol genoeg om potentiële twijfelaars te kunnen overtuigen.
Er is drie jaar aan gewerkt, met veel liefde en zichtbare inzet van parochianen. Wat het heeft opgeleverd, is pure winst voor het dorp: een van de meest vernieuwende kapellen van Nederland in de laatste tien jaar, maar tegelijk een bouwwerk waardoor Geerdijk in ieder geval in de architectuurwereld meer is dan een simpele vlek in de grote leegte van Twenterand.
Bron: TC Tubantia