The Next Step Program

Fortwachterswoning Poederoijen

Deelnemers / Deelnemers Editie II
Stichting Behoud Waterlinie Bommelerwaard
Poederijen
TM2 Architecten
2017

Een nieuwe fortwachterswoning op het terrein van de batterij onder Poederoijen.

Op het terrein van de Batterij onder Poederoijen, onderdeel van het verdedigingssysteem van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, is op initiatief van de Stichting Behoud Waterlinie Bommelerwaard een nieuwe fortwachterswoning gebouwd. Het gebouw is ontworpen door TM2 Architecten uit Arnhem en is in juli 2017 opgeleverd. De begane grond en souterrain hebben een horecabestemming en op de eerste verdieping is een beheerderswoning gerealiseerd.

De Batterij onder Poederoijen was, in samenwerking met de batterij onder Brakel, bestemd voor de afsluiting en verdediging van de noordelijke Maasoever en de bestrijking van het inundatieveld van de Bommelerwaard, dat direct vóór de Batterij lag. De Batterij onder Poederoijen is bereikbaar vanaf de Maasdijk, vanwaar een 190 meter lange onverharde weg naar de toegangsbrug voert.

In 1880 werd aan het begin en ten zuiden van de toegangsweg een directieverblijf gebouwd. Deze was bedoeld voor de aanleg van de batterij en werd na voltooiing van het werk bestemd als fortwachterswoning. De fortwachter was onder meer belast met de bewaking van de batterij en het toezicht op het onderhoud. De fortwachterswoning, gebouwd op een verhoogd plateau, had een rechthoekige plattegrond en bestond uit een bouwlaag, een kelder en een zolder onder een zadeldak. De woning werd in 1891 vervangen voor een nieuwe fortwachterswoning. Deze fortwachterswoning had een rechthoekige plattegrond met een oppervlakte van 9.60 x 12.05 meter en had een betimmering op de gevels van horizontale rabatdelen. Het zadeldak was bedekt met dakpannen. De fortwachterswoning is in de jaren 1960 gesloopt.

Op exact dezelfde locatie is op het verhoogd plateau de nieuwe fortwachterswoning gebouwd. De gevels zijn voorzien van een houten betimmering welke op het zadeldak zijn doorgezet. De oorspronkelijke hoofdvorm van de woning is als onderlegger gebruikt voor de nieuwe fortwachterswoning, maar door in detail sterk af te wijken krijgt de fortwachterswoning een eigentijdse karakter en wordt een nieuw tijdperk voor de batterij ingeluid. Met de herbouw van dit gebouw wil de stichting de Batterij beter herkenbaar en beleefbaar maken als typerend onderdeel van het verdedigingssysteem van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, een belangrijk onderdeel van de Nederlandse geschiedenis.